Daadkrachtig optreden

Preventieve aanpak Jeugd
In 2024 hebben we een begin gemaakt met de uitvoering van het gebiedsplan Saendelft. De wijk heeft een hoge bevolkingsdichtheid, relatief veel jongerenoverlast en hoge criminaliteitscijfers. Een groot deel van de inwoners van Saendelft ervaart momenteel onveiligheid. In deze gebiedsgerichte aanpak ligt de regie bij de gemeente, die alle partners betrekt om een gedeeld te verkrijgen van de problematiek om vervolgens de inspanningen op elkaar af te stemmen.  Door het toenemend aantal incidenten rond het stationsgebied Krommenie-Assendelft en de wijken daaromheen is de focus van de gemeente en haar partners naast Saendelft ook op Krommenie en Wormerveer komen te liggen.  De verergering van de problemen vraagt om extra inzet van alle partners.

Straatintimidatie en discriminatie tegengaan
Naast de publiekscampagne in de openbare ruimte en social media is door Halt ingezet op de klassendialoog, waarin de sociale norm en het gedrag op straat wordt besproken. Ook is er een vox pop gemaakt met een jongerenwerken in Saendelft, is er een meldpunt ingericht en wordt er middels de Veiligheidsmonitor onderzocht wat de meest voorkomende plaatsen zijn waar straatintimidatie plaatsvindt. Dit legt de basis voor aankomend jaar, waarin de klassendialoog wordt uitgebreid en wordt onderzocht of het programma ‘Preventie met Gezag’ aanvullend mogelijk is. Hiernaast is er een samenwerking met Slachtofferhulp en discriminatie.nl om de aankomende nieuwe publiekscampagne kracht bij te zetten, en zal er gekeken worden naar aanpassingen in de openbare ruimte om het veiligheidsgevoel te vergroten

Omgaan met polarisering in de samenleving
Door internationale ontwikkelingen en door toegenomen polarisatie in de samenleving is in de gemeente Zaanstad het aantal demonstraties het afgelopen jaar toegenomen. Dit heeft zijn invloed op de inzet van gemeente en politie en andere betrokkenen en de organisatie heeft zich inmiddels hierop aangepast. Door het maken van goede afspraken met de organisatie, andere betrokken en de politie zorgt de gemeente ervoor dat er bij demonstraties een goed evenwicht wordt gevonden tussen de demonstratievrijheid en de openbare orde en veiligheid (van zowel demonstranten en andere betrokken). Indien gewenst wordt na afloop met de organisatie en een demonstratie deze geëvalueerd.
Er wordt bewust uitvoeriger geadviseerd op aangevraagde evenementenvergunningen met als doel om de kwaliteit van zowel voorbereiding als de operationele uitvoering te verbeteren. Voor de risicocategorie C-evenementen is vanuit de afdeling OOV ook regie gevoerd op het hele evenementenproces. Door organisatoren van evenementen duidelijker op de verantwoordelijkheden te wijzen en ook inhoudelijk op veiligheidsplannen een kwaliteitsslag te laten maken, zijn veiliger evenementen gerealiseerd. Deze aanpak zal worden gecontinueerd en in het aankomende jaar verder worden doorontwikkeld en beleidsmatig geborgd.

Team Wijkgericht Overlast
Bij het Team Wijkgericht Overlast (TWO) ligt de focus op het aanpakken van overlast, woonfraude en huisvestigingsproblematiek in Zaandam Oost. De kracht van TWO zit in de samenwerking met het Interventieteam, Burgerzaken, Naleving, Politie en andere partners en een hele duidelijke focus hebben op inhoud en het gebied.  
In het eerste kwartaal is er veel aandacht geweest voor de woonoverlast rond de Fluitekruid – en Pinksterbloemflats. Er is ingezet op de parkeeroverlast rond de Sultan Ahmet Moskee wat heeft geleid tot 50 proces-verbalen. Daarnaast zijn er continue controles op illegale kamerverhuur, BRP inschrijving en de huisvestingverordening. Totaal zijn er meer dan 200 adressen afgelopen.

Aanpak overlast Rozenhof
Er vindt periodiek overleg plaats met verschillende partijen, waaronder politie, een particulier beveiligingsbedrijf, Straattoezicht, Vangnet, de wijkmanager en de eigenaar van het Rozenhof. OOV voert de regie. Bij het volgende overleg zal de GGD aansluiten. Medewerkers van de Regenbooggroep (Villa Westerweide) zijn inmiddels in contact gebracht met de groep overlastgevers in het Rozenhof. Er heeft een gesprek plaatsgevonden met een bewoner en politie, de wijkboa en OOV. Deze bewoner heeft zijn zorgen geuit over de situatie in en rond het Rozenhof.
Het tekort aan handhavingscapaciteit van politie en Straattoezicht zorgt ervoor dat consequente handhaving op overtredingen/ misdrijven uit blijft. Daarnaast is gebleken dat een heterdaad overtreding/ misdrijf lastig te constateren is, daar de groep zeer alert is op handhaving/ politie.
OOV is zich aan het voorbereiden op de aanpassing van een APV artikel om een groepsverbod in kunnen te stellen.  Ook zijn we bezig met het organiseren van een inloopmoment voor bewoners/ een ieder die zijn/ haar verhaal kwijt wil. In welke vorm en wanneer dit georganiseerd wordt is nog niet bekend.

Last onder dwangsommen
Er is nog altijd de wens om de onderwerpen waarvoor een last onder dwangsom (LOD) kan worden opgelegd uit te breiden met nieuwe onderwerpen. Binnenkort wordt onderzocht of er draagvlak is om een last onder dwangsom op te leggen voor het vervoeren of bezitten van een geprepareerde tas (artikel 2:44a APV). Dergelijke tassen zijn bestemd om het plegen van (winkel)diefstal te vergemakkelijken. Tevens is dit jaar voor het eerst een last onder dwangsom opgelegd voor het verhandelen van lachgas op straat.

Op dit moment kunnen LOD’s worden opgelegd aan personen die zich schuldig maken aan drugsdealen, het bij zich hebben van inbrekerswerktuig, het bij zich hebben van wapens of aan personen die in een samenscholing de openbare orde verstoren. Voordat een LOD wordt opgelegd, krijgt iemand altijd eerst de kans om daarop te reageren en argumenten aan te dragen waarom we daarvan zouden moeten afzien. Als iemand een definitief opgelegde LOD overtreedt door binnen de vastgestelde termijn opnieuw dezelfde overtreding te begaan, door bijvoorbeeld opnieuw gepakt tot worden met drugsdealen of het dragen van een wapen, verbeurt diegene zijn LOD. Het opgelegde bedrag in de LOD wordt dan verhaald op de overtreder. In beginsel is een LOD dus een preventieve maatregel, die pas geeffectueerd wordt bij herhaling. In 2024 zijn er tot nu toe 11 LOD’s opgelegd, is er 1 LOD ingevorderd en ligt er een voornemen om nog een tweede LOD in te vorderen. Ook zijn er 20 voornemens tot het opleggen van een LOD opgesteld. Hieronder een overzicht van de stand van zaken per onderwerp:

• Artikel 2:74 APV – drugshandel op straat (2 invorderingen, 2 besluiten en 1 voornemen);
• Artikel 2:44 APV – vervoer inbrekerswerktuigen (3 besluiten);
• Artikel 2:19b APV – gevaarlijke voorwerpen (1 besluit, 4 voornemens);
• Artikel 2:1 APV – samenscholing en ongeregeldheden (5 besluiten, 15 voornemens)

Gebiedsverboden
Er zijn dit jaar nog geen gebiedsverboden opgelegd.

Verblijfsontzeggingen
Tot nu toe is er in 2024 één verblijfsontzegging opgelegd en zijn er 19 waarschuwingen uitgedeeld. Eind dit jaar verlopen de aanwijzingsbesluiten waarmee de gebieden zijn aangewezen waar een verblijfsontzegging kan worden opgelegd. Voor die tijd wordt er beoordeeld of het noodzakelijk is om verblijfsontzeggingen te kunnen blijven opleggen in de aangewezen gebieden. Indien dit noodzakelijk is dan worden de aanwijzingsbesluiten verlengd.  

Gedragsaanwijzing
Er is dit jaar nog geen gedragsaanwijzing opgelegd.

APV-wijzigingen
Om de verordening actueel te houden wordt de APV (half)jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld waar nodig. Dit met als doel om snel en efficiënt op problemen en actualiteiten in te kunnen spelen. Hierbij worden naast beleidswensen ook de feitelijke ervaringen van de afgelopen periode meegenomen en de ontwikkelingen in wetgeving en rechtspraak.

Digitaal Opkopers Register (DOR)
Eind 2023 zijn er meerdere bepalingen opgenomen in de APV die dienen ter bestrijding van heling van goederen (artikel 2:66, 2:67 en 2:68). In maart 2024 wordt het werkproces voor de registercontroles bij handelaren in tweedehands en ongeregelde goederen die onder de registratieplicht vallen doorgestuurd naar de partijen die de controles en handhavingstrajecten zullen verzorgen. Daarna worden de ondernemers in kennis gesteld over de registratieplicht en worden er controles ingepland op het juist bijhouden van het register.

Openlijk drugsgebruik
Eind 2023 is er een verbod op het openlijk gebruik van harddrugs opgenomen in artikel 2:74a APV. Om dit verbod te kunnen handhaven dient de burgemeester een gebied(en) aan te wijzen waar dit verbod van toepassing is. Het aanwijzen van een gebied(en) zal dit in 2024 gebeuren.

Cameratoezicht
De toelichting op cameratoerzicht beperkt zich nu alleen tot de uitkijkruimte en de gesprekken die daarover plaatsvinden.
Kan er een meer totaalbeeld worden neergezet; hoe staat het vernieuwen en uitbreiding van de cameratoezicht, hoe vaak is er extra cameratoezicht geweest en kunnen we iets zeggen wanneer we dat inzetten.
De gemeentelijke toezichtcamera’s staan in en rondom het Damgebied in Zaandam en rondom treinstation Krommenie - Assendelft. De afgelopen periode is er gewerkt aan een vervanging van de verouderde camera’s in het centrum en een uitbreiding van het cameratoezicht op de Rozengracht en de Burcht. Er wordt in samenwerking met de politie, handhaving en het Openbaar Ministerie onderzocht waar verdere uitbreiding in Zaanstad noodzakelijk is. Hierbij wordt nadrukkelijk gekeken naar enkele locaties in Zaanstad Noord, waar o.a. veel jeugdoverlast en –criminaliteit plaatsvindt. Daarnaast wordt er gedurende het jaar op momenten dat de openbare orde dermate ernstig wordt verstoord (of dreigt te worden) overgegaan tot het instellen van tijdelijk cameratoezicht. Dit gebeurt bijvoorbeeld tijdens de jaarwisseling op een aantal locaties en bij sommige kermissen. Ook wordt hiertoe overgegaan in situaties waarbij er sprake is van aanslagen of beschietingen op panden.
De huidige uitkijkruimte van cameratoezicht is op dit moment gevestigd in het voormalig politiebureau Zaantheater, aan de Nicolaasstraat 5 in Zaandam. Naast de beelden van de gemeente Zaanstad kijken de gemeenten Haarlem, Purmerend, Edam-Volendam, Velsen en Beverwijk hun beelden uit. De Nationale Politie is voornemens is om dit pand per 01-01-2025 te verkopen. Er is een ambtelijke werkgroep, bestaande uit bovengenoemde gemeenten, waarin wordt gewerkt aan een advies voor het RBOP (Regionaal Bestuurlijk Overleg Politie) om te komen tot een passende oplossing

Soevereinen
Vanuit het samenwerkingsverband Noord-Holland Veilig wordt op dit moment gewerkt aan een analyse over het verschijnsel ‘Soevereinen’. De gemeenten, politie en andere (zorg)instanties willen leren hoe zij het beste kunnen handelen (in het contact) met soevereine mensen én willen daarin beter met elkaar samenwerken. Zo hopen zij samen de doelgroep te kunnen bereiken en in contact te komen, met als uiteindelijk doel om soevereine of autonome mensen (zo veel mogelijk) te betrekken in de samenleving.

LVA
Er heeft op dinsdag 19 maart een schouw plaatsgevonden, waarbij vertegenwoordigers van EBS, ProRail, NS, politie en de gemeente aanwezig waren. Hierbij stond ‘schoon, heel en veilig’ centraal en aan de hand van de bevindingen zal er een verslag opgesteld worden. Het verslag en actiepunten worden in het tactisch overleg besproken en uitgezet bij verantwoordelijke partij. De bestuurders worden eind 2024 bij gesproken over de stand van zaken.

Veiligheid en Leefbaarheid
Vanwege de problematiek in Oost en Noord (Ondermijning, Leefbaarheid, toenemende jeugdoverlast etc) is de volledige capaciteit boa’s ingezet op ondermijning gerelateerde overlast in Zaandam Oost en op dit moment “kort” thematisch op de jeugdoverlast in Zaandam Noord. De BOA's van Straattoezicht zijn in de rest van de stad alleen bij calamiteiten aanwezig.
De capaciteit boa’s bij de afdeling Straattoezicht is ontoereikend om bij grote evenementen en sommige actualiteiten die een thematische/projectmatige aanpak vereisen inzet te genereren. Voor deze werkzaamheden huurt de afdeling Straattoezicht, als flexibele schil, toezichthouders in. Dit is bijvoorbeeld op Koningsdag en 5 mei. De ingehuurde toezichthouders staan ook bij de slagbomen op het marktterrein en bemannen de fietsenstalling tijdens de horecanachten in het centrum van Zaandam. Ze zijn aanwezig op het kermisterrein. Ze staan permanent op de Rozengracht vanwege overlast van groepen. En staan bij diverse opvanglocaties van het COA.
Zowel de beschikbaarheid van BOA's is hierdoor onvoldoende. De flexibele schil vang dit deels op, maar de het financiële risico is dit jaar stevig.

Woonverklaringen
Tot nu toe zijn er dit jaar 67 positieve woonverklaringen afgegeven. Er zijn in 2024 nog geen negatieve woonverklaringen of positieve woonverklaringen met voorwaarden afgegeven. De politiegegevens die worden verstrekt voor het onderzoek dat wordt uitgevoerd om een woonverklaring af te geven hebben hier geen aanleiding toe gegeven.  

Horecaconvenant
Het horecaconvenant beschrijft de afspraken tussen gemeente, politie en een horecaexploitant, en wordt ter ondertekening voorgelegd aan een horecaondernemer die een vergunning aanvraagt in Zaanstad om bijvoorbeeld gebruik te maken van de mogelijkheid om ruimere sluitingstijden te hanteren . Middels het convenant kan dat conform APV dan vervolgens mogelijk gemaakt worden. Het convenant is verlopen en daarom is actualisatie noodzakelijk. Deze actualisatie draagt zorg voor een juridisch sluitende werkwijze, en biedt daarnaast ruimte voor de partners (zoals vertegenwoordigd in het breed horecaoverleg) om gezamenlijk de inhoudelijke afspraken zoals beschreven in het huidige convenant tegen het licht te houden. Rond de zomer van 2024 kan naar verwachting een nieuwe update gegeven worden van de actualisatie.

Wietpilot
De aanloopfase is op 15 december 2023 in Breda en Tilburg gestart. Op maandag 17 juni 2024 start de overgangsfase in Zaanstad en de andere deelnemende gemeenten. Deze fase is verlengt en duurt in plaats van 6, 12 weken. In de overgangsfase mogen de coffeeshops 500 gram gedoogde hennep/hasj op voorraad hebben en daarnaast een weekvoorraad gereguleerde hennep/hasj. De experimenteerfase start op 16 september 2024. Dan is enkel de verkoop gereguleerde hennep/hasj toegestaan.
In de voorbereiding vindt al periodiek een overleg plaats in verschillende werkgroepen en met de Inspectie over de toezicht en handhaving als straks het Experiment van start gaat. Op dit moment zijn we in Zaanstad bezig het coffeeshopbeleid, dat tijdens het Experiment van kracht wordt, vast te stellen. Het nieuwe coffeeshopbeleid ligt in opdracht van Zaanstad bij een externe.