Financiën

Toelichting op hoofdlijnen
Het lastenbudget in programma Samen werken aan Zaanstad stijgt in de voorjaarsnota met € 4,04 mln. voor het jaar 2024. Dit heeft de volgende oorzaken:

• In de periode 2024 tot en met 2026 wordt het financieel systeem opnieuw aanbesteed omdat de leverancier stopt met de ondersteuning van het huidige financieel systeem Enterprise One. In 2024 leidt dit al tot € 0,10 mln. hogere lasten. De implementatiekosten over de gehele periode worden geschat op € 1,5 mln. Er worden geen structureel hogere lasten verwacht.
  
• Als gevolg van een aantal nieuwe digitaliseringswetten dat vanuit het rijk op de gemeenten afkomt zullen diverse applicaties aangepast moeten worden. Deze aanpassingen zijn noodzakelijk om aan deze wetten te kunnen voldoen. Het rijk geeft de gemeenten hiervoor helaas geen extra middelen. De verwachte kosten van deze aanpassingen bedragen zowel in 2024 als in 2025 € 0,35 mln.
  
• De jaarlijkse controlekosten van de accountant en de jaarlijkse premie van de aansprakelijkheidsverzekering die Zaanstad heeft afgesloten zijn gestegen (structureel € 0,14 mln.).
  
• De huidige reiskostenregeling van Zaanstad is sober te noemen en vormt steeds meer een obstakel bij het aantrekken van nieuwe mensen en het behoud van huidige mensen. Redelijke, marktconforme arbeidsvoorwaarden zijn hygiënefactoren. De huidige reiskostenregeling wordt steeds meer ervaren als een zogenoemde dissatisfier, zowel door sollicitanten als door medewerkers die de organisatie verlaten. Geconstateerd wordt dat er momenteel op andere manieren geld wordt geboden aan nieuwe en bestaande medewerkers om het gemis van reiskostenvergoeding financieel te compenseren.

De dekking voor deze extra middelen wordt nog nader uitgewerkt. Besloten is tot een verlaging van het capaciteitsbudget. Door het bieden van een betere reiskostenregeling verwachten we een besparing op wervingskosten, inhuurkosten, extra beloning (hogere inschaling of toelagen) en uitvoeringskosten (€ 0,45 mln.).

• In de jaren 2022 en 2023 was incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de organisatie ontwikkeling. Een aantal acties loopt door naar 2024. Hiervoor is in 2023 (niet besteed) budget overgeheveld naar 2024 via de reserve Budgetoverhevelingen. Het budget voor organisatie ontwikkeling wordt daar in 2024 mee verhoogd. Hier staat dekking vanuit een reserve tegenover (€ 0,10 mln.).
  
• Zaanstad is penvoerder van de regionale Samenwerkingsagenda Zaanstreek-Waterland. Dit houdt mede in dat de uitgaven via Zaanstad lopen, en later bij de overige Z/W-gemeenten in rekening worden gebracht. De lasten voor 2024 waren nog niet begroot (€ 0,36 mln.). Hier staat dekking tegenover vanuit de overige Z/W-gemeenten, vanuit de reserve Samenwerkingsagenda Z/W (voor het aandeel van Zaanstad) en vanuit subsidie van de provincie.
  
• Van het rijk worden middelen ontvangen met betrekking tot inburgering. Hiervan wordt onder andere de capaciteit binnen gemeente Zaanstad uitgebreid. Conform de afspraak in het coalitieakkoord wordt een deel van deze middelen voor de ondersteuning door bedrijfsvoering vrijgemaakt. Hiermee wordt derhalve het lastenbudget in programma Samen werken aan Zaanstad verhoogd met € 0,27 mln.
  
• Als gevolg van een interne verschuiving worden de informatiemanagers en procesadviseurs die werkzaam waren binnen het voormalige maatschappelijk domein met ingang van 1 januari 2024 ondergebracht bij de bedrijfsvoering. Dit leidt tot hogere lasten bij programma Samen werken aan Zaanstad (€ 0,74 mln.). Deze lasten worden gedekt door budget over te hevelen naar programma Samen Werken aan Zaanstad.
  
• Als gevolg van interne verrekening van salarisbudgetten wordt budget overgeheveld naar programma Samenwerken aan Zaanstad. Hiermee wordt een centraal begroot knelpunt inzake capaciteit opgelost (€ 0,68 mln.).
  
• In het coalitieakkoord in 2022 is vastgelegd dat de bedrijfsvoering mee dient te groeien met de organisatie. Er is afgesproken dat er € 0,06 mln. wordt gereserveerd voor de bedrijfsvoering bij elke fte uitbreiding als gevolg van groei van de stad. Bij de voorjaarsnota is voor het jaar 2024 € 0,55 mln. extra budget naar programma Samen Werken aan Zaanstad overgeheveld.

• Op grond van de analyse jaarrekeningresultaten 2019-2023 is een stelpost van € 1 mln. aan lagere lasten opgenomen. Dit is voor € 0,8 mln. begroot als afwikkeling overlopende posten vanuit de jaarrekening.

• een bedrag van € 0,1 mln. is beschikbaar gesteld voor knelpunten binnen burgerzaken.
  
• De afwijking op apparaatslasten  (€ 0,94 mln.) wordt toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering.

Toelichting reserves

De reserve Samenwerkingsagenda Z/W wordt ingezet ter dekking van de regionale kosten Zaansteek-Waterland die voor rekening komen van gemeente Zaanstad (€ 0,14 mln.).